Çocuklarla Etkili İletişim İçin Neler Yapabiliriz?

Hepimiz sıcak bir yuvanın, iletişimin kuvvetli olduğu bir ailenin hayalini kurarız. Bunun için planlar yaparız. Ama gel zaman git zaman bu durum yerini dışsal ve içsel uyaranların etkisi ile gerçeklemesi güçleşir. Bu yüzden çocuklarla etkili iletişim kavramlarını doğru adlandırmamız çok önemlidir.

İletişim, anlatma ve anlama sürecidir. Aile içinde zaman zaman anlamanın veya anlatmanın zor olduğu durumlarla karşılaşılır ve bu iletişimin kurulamamasına sebep olur. Bu yüzden aile ve aile içi iletişim kavramlarını bir arada kullanmak hepimize iyi gelecektir.

Aile içi iletişim en basit tanımı ile aile üyelerinin birbirleriyle sözel ya da sözel olmayan davranışları ile verdikleri tepki ve mesajlardır.

Peki çocuk ile iletişimdeki engeller nelerdir?

İletişim Engelleri

• Emir vermek, yönlendirmek
• Uyarmak, gözdağı vermek
• Ahlak dersi vermek
• Öğüt vermek, çözüm önermek
• Nutuk çekmek, öğretmek
• Yargılamak, suçlamak, eleştirmek
• Ad takmak, alay etmek
• Yorumlamak, tanı koymak

Emir Vermek, Yönlendirmek

• Ödevini bitir
• Ağzın doluyken konuşma
• Yüzünü yıka
• O oda toplanacak çabuk bilgisayarı bırak

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Korku ya da aktif direnç yaratabilir.
• Söylenenin tersini denemeye davet eder.
• Misilleme davranışı ile aileye karşı gelinebilir..

Uyarmak, Gözdağı Vermek

• Ödevini bitirmezsen sana telefon yok
• Sütünü içmezsen cüce kalırsın
• Ya yaparsın, yoksa..

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Senden güçlüyüm sana istediğim her şeyi yaparım mesajı verebilir.
• Korku ile boyun eğme davranışı görülebilir.
• Söylenen sözlerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini denemek isteyebilir.
• Gücenip kızgınlığa, öfkeye ve düşmanlık duygularına sebep olabilir.

Ahlak Dersi Vermek

• Hadi dürüst ol ve doğruyu söyle!
• Arkadaşlarına küsmen doğru değil.
• Büyüklerin her dediğini yapmalısın!

 Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Savunmaya geçerek kendine güvenilmediğini düşünebilir.

Öğüt Verme, Çözüm Önermek

• Senin yerinde olsam plan yaparak çalışırdım
• Sütünü bitirdiğinde boyun uzayacak
• Bak sana bir önerim var

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Suçluluk duygular yaratabilir.
• Anneye babaya bağımlı çocuklar olabilir.
• Çocuğun sorunlarını kendi kendine çözecek yeteneğinin olmadığı algısı yaratabilir.

Nutuk Çekmek, Öğretmek

• Biz çocukluğumuzda babamızın yanında gülmezdik bile
• Zamane gençlerinin bunu anlaması çok zor
• Hep kendi bildiklerini yapıyorsun tecrübelerimden yararlan

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Çocuğun içine kapanmasına, anlaşılmadığına düşünmesine ve küsmesine sebep olabilir
• Dinliyormuş gibi görünüp dinlenmeme ve üstünlük sergileme tavrına girebilir.

Yargılamak, Suçlamak, Eleştirmek

• Ne zaman verdiğin sözde durdun ki
• Bu yapmış olduğuna inanamıyorum
• Sen zaten tembelsin

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Yetersizlik, aptallık, yanlış değerlendirme anlamları taşır
• Genellikle çocuk yargı ve eleştirileri gerçek algılar (Ben kötüyüm)
• Bu sözlere karşılık vererek tepki gösterebilir. (siz de mükemmel değilsiniz)

Ad Takma, Alay Etme

• Tıpkı bir bebek gibi davranıyorsun
• Kıyafetle soytarıya dönmüşsün
• Koca bebek

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Çocuğun kendisini değersiz hissetmesine sebep olur.
• Sevilmediği kanısına varabilir.
• Hayal kırıklığı ve öz güven eksikliğine neden olabilir.
• Karşılık vermeye itebilir.
• Ailesine karşı öfke, kin ve isyan duyguları besleyebilir.

Yorumlamak, Tanı

• Ben senin neden böyle davrandığını biliyorum
• Senin sorunun ne biliyor musun?
• Tamam, ben seni anladım!

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Tehdit edici, tedirgin edici olabilir ve başarısızlık duygusu uyandırır.
• Çocuk kendini korumasız, kıstırılmış hissedebilir ve kedisine inanmadığı kanısına varabilir.
• Çocuk yanlış anlaşılacağını düşünerek konuşmamayı tercih edebilir.

Güven Vermek, Desteklemek

• Aldırma… boşver, düzelir
• Üzülme bu kadar, başa gelen çekilir

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Çocuğun kendini anlaşılmamış hissetmesine neden olabilir.
• Kızgınlık duyguları oluşturabilir. (Size göre kolay tabi!)
• Çocuk genellikle mesajı: “kendini kötü hissetmen doğru değil.” Biçiminde algılayabilir.

Soru Sormak

• Neden bunu yaptın?
• Sen ne yaptın?
• Okuldan sonra bilgisayarı açtın mı?
• Okuldan sonra eve geldin değil mi?

Çocuklar üzerindeki etkileri neler?

• Çocuk genellikle hayır demeye, yarı-doğu cevap vermeye, kaçamağa yönelir veya yalan söyleyebilir.
• Çocuk korku ve endişeye kapılabilir.
• Kendini açıklamaya çalışırken asıl problemi gözden kaçırabilir.

Söylemlerimizi ve çocuklar üzerindeki etkilerinin neler olabileceğini gördük. Peki şimdi ne yapmalıyız?

Etkili İletişim Kurmak için;

• Olumlu bir iletişimin en önemli unsurlarından biri ailedeki bireylerin birbirlerine yeterince zaman ayırması ve iletişimi sıklaştırmaktır.
• Açık ve doğrudan iletişim kurun. Ne istediğinizi, ne beklediğinizi, sizi üzen ya da sevindiren şeyi, direkt olarak problemin sahibine iletin.
• Yalnızca kendi istek ve beklentilerinizi anlatmaktan kaçının, karşı tarafın ilettiği mesajları da dikkatli bir şekilde dinleyerek iletişim kurun.
• İletişim kurarken kişinin yaşını ve olgunluk düzeyini asla unutmayın. Küçük bir çocuğun sizi bir yetişkin gibi anlamasını beklemek yerine onun yaşına hitap edin. Eğer çocuğunuzla bir şeyler konuşuyorsanız, bunu mutlaka onun anlayabileceği dille göre indirgeyin.
• Aile içerisinde kurallarınızı bir defa koyduğunuz zaman, bunların nedenlerini çocuğunuza anlatarak benimsemesine yardımcı olun ve kurallarınızı değiştirmekten kaçının.
• Ne olursa olsun çocuğunuzu etiketlemekten kaçının ve bu konuda çevreye karşıda onu koruyun. Bu etiket olumlu ya da olumsuz olsun fark etmeksizin çocuk üzerinde belli belirsiz bir baskıya sebep olduğunu unutmayın.
• Çocuğunuzu koşulsuz olarak sevin, olduğu gibi kabul edin. “Böyle yaparsan senin annen/baban olmayacağım” gibi cümlelerden kaçının.
• Çocuğunuz için her zaman bir model işlevi gördüğünüzü unutmayın, bu nedenle kendinizin güçlü ve zayıf yanlarını onunla tartışmaktan çekinmeyin.
• Çocuklar uzun sürede elde edebilecekleri kazanç ve ödüller için yeterince sabırlı değillerdir, bu nedenle bu gibi zamanlarda sık sık motive edilmeye ve cesaretlendirilmeye ihtiyaç duyacaklardır.
• Sen dili yerine ben dilini kullanmaya özen gösterin.

Sevgilerimle,

Diğer yazılarıma ulaşmak için buraya,

Instagram hesabıma ulaşmak için buraya,

www.tatlibirtelas.com Instagram hesabına ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.