Ana Sayfa Uzm. Dr. Pınar Balgöz Ergül Saç Bitlenmesi (Pedikülozis)

Saç Bitlenmesi (Pedikülozis)

830
0

Bitler insan saçında yaşayan ve üreyen 1-2 mm büyüklüğünde,  kanatsız, kan emerek beslenen gri renkli  parazitlerdir. Saç bitlenmesi, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir sağlık sorunudur. Ancak toplu yaşam alanlarındaki kişileri özellikle, okul çocukları,  aileleri ve sosyal çevresinin sağlığını tehdit eden bir problemdir.

Saç Bitlenmesi, Saç Bitlenmesi (Pedikülozis), Tatlı Bir Telaş

Bit Oluşumu

Saç biti uçamaz ve zıplayamaz. Erişkin bitlerin yaşam süresi ortalama 30 gündür. Bu sürede dişi bitler sirke adı verilen yumurtalarını, günde 10 adet kadar olacak şekilde, genellikle geceleri saç diplerine bırakır. Kıla sıkıca yapışık halde olan sirkeler tipik olarak başın arkasında enseye yakın ve kulakların arkasında yerleşirler. Uygun şartlarda (30°C ve %70 nemde) yaklaşık 8-9 günde yumurtalarından çıkan sirkeler görünür hal alırlar. Sonraki 9-12 günde olgunlaşırlar. Sirkeler insan vücudu dışında giysi  ve battaniye üzerinde 10 gün kadar canlı kalabilirken, erişkin  saç biti yalnızca 1-2 gün yaşayabilir . Evcil hayvanlar üzerinde yaşayamazlar.

Saç bitlenmesini daha çok çocuklarda görmekteyiz. Okullar, yurtlar gibi toplu yaşanan ve ortak eşya kullanılan kalabalık ortamlarda bulaşma kolaylaşır. Kızlarda biraz daha daha sıktır. Bozuk hijyen saç bitlenmesi için bir risk faktörü değildir. Saç biti olan bir kişi ile yakın fiziksel temas veya o kişiye ait tarak, fırça, giysi, toka, yastık, şapka ve tüylü oyuncaklar gibi paylaşılan kişisel eşyalarla bulaşır. Saç tarama veya kazak değiştirirken bitler hasta kişiden 1 metre uzaklığa ulaşabilirler.

Saç Bitlenmesi Belirtileri

Saç Bitlenmesi, Saç Bitlenmesi (Pedikülozis), Tatlı Bir Telaş

Bitlenmenin ilk belirtisi ense ve kulak arkasındaki kaşıntıdır. Kaşıntı, bitin salgısına karşı gelişen alerjinin göstergesidir. Anne ya da öğretmen şüphelendiğinde ense ve kulak arkasındaki saçlar dikkatle incelenmelidir. Bitler ışıktan kaçtıkları için yalnızca saç kılına sıkıca tutunmuş küçük yumurtalar yani sirkeler görülebilir. Sirkeler genellikle kepekle karıştırılır. Ancak kepekler saç teline hafifçe vurulduğunda ayrılıp yere düşerler. Sirkelerse saç üzerinden ayrılmazlar.

Sirke veya bitleri tespit edebilmek için özel sık dişli taraklar kullanılabilir. Saçlar, dolaşık kısımları açıldıktan sonra kökünden ucuna kadar iyice taranmalı ve her seferinde tarakta bit veya sirke varlığı dikkatlice araştırılmalıdır. Tüm saçlar en az iki kez bu şekilde taranmalıdır. Bitleri görmek sirkeleri görmekten daha zordur çünkü bitler hareket edebilir ve saklanabilirler. Bu durumda tanı konulması için saçlı deri doktor tarafından incelenmelidir. Saç biti kesinlikle kirli veya hasta olmanın bir göstergesi değildir. Bundan utanmaya, sıkılmaya gerek yoktur. Çocuğumuzda sirke ya da bit tespit ettiğimizde mutlaka okulu bilgilendirmeliyiz.

Bit Bulaşması Nasıl Engellenir

Saç bitlenmesi olan kişilerle temasta halinde olan  herkes  hasta ile birlikte tedavi edilmelidirler. Hastaların bit veya sirke barındırabilecek kişisel eşyaları ortak kullanılmamalıdır. Fırça, tarak, şapka, baş örtüsü, yastık kılıfı, havlu gibi eşyalar sıcak suyla yıkanmalı, yıkanamayacak eşyalar kuru temizleme veya 2 hafta ağzı kapatılmış plastik torbada bekletilerek bitler ve yumurtalar tamamen temizlenmelidir. Kilim, mobilya, döşek ve araba koltukları iyice vakumlanmalıdır. Saçların traş edilmesi mekanik temizleme yöntemi olarak tedavide yardımcı olabilir.

Saç Bitlenmesi Tedavisi

Saç Bitlenmesi, Saç Bitlenmesi (Pedikülozis), Tatlı Bir Telaş

Mekanik temizlikle birlikte hastalar kimyasal ajanlardan biri ile tedavi edilmelidir. Bitleri öldürmek için kullanılan ilaçlar temel tedavi yöntemidir. Saçlı deriye bölgesel olarak krem, losyon veya jel şeklinde uygulanır. Saçlar ıslatılıp şampuan ile ovalandıktan sonra durulanıp havlu ile kurulanır. Daha sonra kuru ve temiz olan tüm saçlı deriye bahsedilen ilaç uygulanıp 10 dakika kadar beklenerek durulanır. İlk uygulamadan 7-10 gün sonra tedavi tekrarı edilebilir. Buradaki amaç yumurtalardan yeni çıkmış larvaları öldürmektir.

Ayrıca bit spreyi formunda eczanelerde bulunan çeşitli  ilaçlar da mevcuttur. Kullanımları şampuana göre daha kolaydır. Saçta daha kısa süre, 30 dk kadar tutulmaktadır.  Yine 1 hafta-10 gün sonra tekrarlanması ve diğer aile bireylerinin de kullanması gerekmektedir. Bitlerin yumurtaları olan sirkeler şampuanla veya spreyle tedavi sonrasında mekanik olarak mutlaka uzaklaştırılmalıdır. Eğer sirkelerden tamamen kurtulmak mümkün olmaz ise bitlenme bir süre sonra yeniden görülebilir. Saçların ıslakken taranması, bitleri uzaklaştırmada etkili bir mekanik temizleme yöntemidir. Saçlar ıslatıldıktan sonra saç kremi gibi bir kayganlaştırıcı uygulanarak saçlar sık dişli taraklarla yaklaşık 15-30 dakika süreyle taranır. Bu tarama işlemi 2 hafta kadar her 3-4 günde bir bitler tamamen uzaklaşıncaya kadar tekrarlanır. Bitler suya maruz kaldıklarında geçici olarak hareket etmediklerinden tarama ile daha kolay uzaklaştırılırlar. Bu yöntem çok küçük çocuklar ve kimyasal ajan kullanmak istemeyenler için iyi bir alternatiftir. Ancak zaman alıcı uzun süreli bir tedavi yöntemidir. Bit tokaları ve rozetleri de bitlenmeyi önlemek için kullanılabilir. Ancak cilt ile temas etmemesi, takıldığı bölgede açık yara bulunmaması  önemlidir. Etki süreleri net değildir.

Sevgilerimle,

Diğer yazılarımı okumak için BURAYA,

Web sitemi ziyaret etmek için BURAYA tıklayınız.

Önceki İçerikGüvenli Bağlanma
Sonraki İçerikGebelikte Folik Asit Kullanımı
Subscribe
Bildir
guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments