Bu interaktif Söyleşi, Uzm. Dr. Pınar Balgöz Ergül‘ün takipçilerimizin “Sosyal Medya” üzerinden sorduğu sorulara vermiş olduğu cevapların ilk bölümünü içerir.
Soru : Merhaba oğlum 9 aylık,anne sütü yetersiz ve mamada kabul etmiyor ne yapmalıyım?
Cevap : Bu durumda bebeğin kilo alımının değerlendirilmesi gerekir. Anne sütü ve tamamlayıcı beslenme ile yeterli kilo alan bir bebekte biberon maması verilmesi gerekmez. Anne sütü açığı yoğurt ve muhallebi ile kapatılabilir. Toplam miktar, 300-500 ml olabilir.
Soru : Çocuklarım hastalandıklarında direk ciğere iniyor ve ventolin, pulmicort veriliyor. Çok fazla ilaç kullanmış oluyoruz,bize önerebileceğiniz bir şey var mı?
Cevap : Bazı çocuklar bu tür hastalıklara daha çok yakalanır. Özellikle kreşe giden çocuklar ve onların küçük kardeşleri,alerjik çocuklar,sezeryanla doğum,anne sütü alamama,ek besinlere erken başlamak,sigara dumanına maruziyet buna sebep olabilir. Hastayı o dönemde değerlendirmek,bazen buhar tedavisi,bazen antibiyotik tedavileri gerekebilir. Azaltmak için el temizliği,grip aşısı,anne sütü ile 2 yaşa kadar beslenme önerilebilir.
Soru : Yenidoğan sarılığı ile ilgili annelerin bildiği yanlışlar nelerdir? Yenidoğan sarılığında nasıl davranmalıyız?
Cevap : Yenidoğan sarılıkları sıklıkla gördüğümüz bir durum,anne ve bebek arasında kan grubu uyuşmazlığı olmadığı takdirde çok yüksek düzeylere ulaşması beklenmez. Ancak bebek sık beslenmeyip,uzun süre uyursa beklediğimiz düzeylerin üzerine çıkabilir. Bebeğin sık sık beslenmesi, yeterli idrar ve dışkı yaptığının görülmesi çok önemlidir.
Bu dönemle ilgili yapılan en büyük yanlış bebeğe “şekerli su” verilmesidir. Bu bebeğin ciddi enfeksiyon geçirmesine zemin hazırlar,bazen de sabırsızlık edilip anne sütünün kesilip mama başlanması da başka bir yanlış uygulamadır. Sarılık; doktor kontrolünde takip edilmesi gereken bir durumdur.
Soru : Çocuklar 1,5 yaşında 2 yaş sendromuna girerler mi? Bu dönemde bebeğimize nasıl davranmalıyız?
Cevap : Çocuklar 2 yaş civarında “evet” yerine “hayır” der, kendi kararlılığını dener, bağımsız olmak ister, çoğu zaman baskı ile karşılaşır. Bu süreç 1-3 yaş arası gözlenebilir. İnatlaşma bu dönemin doğal bir özelliğidir. İlgi çekmek isterler. Çocukla bu dönemde inatlaşmamak, yemek istemediğinde zorlamamak, kararlı davranmak, bağımsızlığı deneyimlemesine izin vermek gerekir.
Soru : Bebeğim dişlerini hep çok ağrılı çıkarıyor, ilaç ya da jel kullanmadan ağrısını azaltabilmek için neler yapmalıyım?
Cevap : Diş çıkarma döneminde çocuğun huzursuz olması normal bir durum. Soğuk uygulama yararlı olabilir. Çok huzursuz ise yine ağrı kesici, diş jeli (çok küçük miktarda ve 2 kereden fazla olmamak kaydıyla) kullanabilirsiniz. Diş kaşıyıcılar ve pırasa gibi koparıp boğazına kaçıramayacağı sebzeler eline verilebilir.
Soru : Bebeklerin kaçıncı ayda balık yağına başlamaları iyi olur ve faydaları nelerdir?
Cevap : Balık yağı 1 yaşından sonra başlanabilir. Gıdalardan yeteri kadar Omega 3, DHA, EPA alıyorsa başlanması şart değildir. 8-9 aydan itibaren haftada bir balık tüketilmesi önemli. Anne sütü ve formül mamalardan da alınıyor zaten. Görme ve beyin fonksiyonlarına faydaları olduğu bilinmekle beraber düzenli kullanımı için kesin bir öneri yoktur.
Soru : Mevsimsel alerji belirtileri nelerdir ve biz bununla nasıl baş edebiliriz?
Cevap : İlkbahar gibi mevsimlerde gözlerde yanma, kaşıntı, sulanma, burun tıkanıklığı, sık sık hapşırık alerji belirtileridir. Alerjiye neden olan etken bulunursa bundan korunmak önemlidir. Çeşitli ilaçlar doktor kontrolünde dönemsel olarak kullanılabilir.
Soru : İştahsız bebeklere iştah şurubu verilmeli mi ve iştah şurubunun vitaminden farkı nedir?
Cevap : İştahsız bebek mutlaka doktor tarafından değerlendirilmeli, boy-kilo gelişimi açısından yaşıtlarına göre durumu belirlenmeli. Çocuğun beslenme düzeni, alışkanlıkları, ara öğünler değerlendirilmeli. Büyüme duraklaması-gerilemesi durumunda tetkikler yapılmalı. Bazı vitaminler, çinko desteği iştahı arttırabilir, ama bunun sebebini belirlemek gerekir.
Soru : 3 yaşındaki kızım bu yaşa kadar 4 kez bayıldı ve dil kaçması geçirdi. Doktorların muayenesinde bazı çocuklarda olabilir dendi ama içimiz rahat değil ne önerirsiniz?
Cevap : Böyle bir durumda çocuk nörolojisi, bazen çocuk kardiyolojisi mutlaka değerlendirme yapmalıdır.
Soru : Kızım 3 yaşına girmek üzere. Bir haftadır iki göğüs ucunda birer adet küçük sivilce var. Dokunmadım sorun olmasın diye ama geçmedi henüz, bu yaşta normal midir böyle şeyler? Çok terleyen bir çocuk ancak vücudunun başka bir yerinde bu tarz bir sivilce yok, yağ bezesi gibi de duruyor. Ciddiye alınmalı mıdır sizce?
Cevap : Bu sık görülen bir durum değil. Süt birikimi olabilir, bu da bir hormon değerlendirilmesini gerektirir.
Soru : Oğlumun astım krizine girdiğini ilk 4 yaşında öğrendik, şuan 11 yaşında. Bu süreçte yurt dışından aşılama dahi yapıldı. Ancak astım tetikleri yine ara ara tekrarlıyor. Sizce bu durumda endişelenmeli miyiz?
Cevap : Sık tekrarlayan astım atakları tabii ki önemli. Çocuğun efor kapasitesi, solunum fonksiyon testleri yapılmalı. Mevcut tedavisi değerlendirilmeli. Bir çocuk alerji uzmanına başvurmanız iyi olur. Çevresel faktörler, toz, sigara dumanına maruziyeti sorgulanmalı.
Soru : Bir bebeğin alerjiye yatkın olduğunu nasıl anlarız ve astımdan nasıl koruyabiliriz?
Cevap : Alerjiden korunmanın en doğal yolu normal doğum yapmak ve ilk 6 ayda bebeğin anne sütü ile beslenmesidir. Erken dönemde ek besin başlanması alerji riskini arttırır. Alerjen gıdaların diyete erken girmesi gerekir. Ailede astım, egzama, alerjik nezle bulunması buna yatkınlığı arttırır. Bebeklerde erken dönemde başlayan cilt kurulukları, yanaklarda kızarıklık, kanlı dışkılar, tekrarlayan pişikler, çeşitli besin reaksiyonları bebeğin buna yatkın olduğunun göstergeleridir.
Soru : Çocuklar için grip aşısı yapılabilir mi? Önerir misiniz?
Cevap : 6. Aydan itibaren her çocuk grip aşısı olabilir. Özellikle kreşe başlayan, evde küçük kardeşi olan çocukların, bronşiolit atakları geçirenlerin, prematürelerin mutlaka aşılanmasını öneririm.
Soru : Ek gıdaya geçildiğinde hangi besinden başlanmalıdır,nasıl ilerlenmelidir?
Cevap : Ek gıdalara, 6. aydan itibaren meyve-sebze püreleri, pirinç, yoğurt ile başlanır. 7. aydan itibaren yumurta sarısı, kırmızı et diyete eklenmeli. 8. aydan itibaren balık-köfte gibi gıdalar ezilerek verilir. 9-10. aydan itibaren aile sofrasındaki yemekler tuzsuz olarak verilebilir. Parmak besin dediğimiz besinler bu ayda ailenin gözetiminde verilebilir. Yumurta akı, bal ve tuz 1 yaşından sonra, çerez gibi taneli besinler 3 yaşından önce verilmemeli.
9. aydan sonra 2-3 adet ceviz-badem öğütülerek besinlere eklenebilir.
Soru : Bebek ve çocuğumuzda demir eksikliğini nasıl anlayabiliriz?
Cevap : Demir eksikliği en iyi şekilde kan sayımı yapılarak değerlendirilebilir. Solukluk, huzursuzluk, iştahsızlık, büyümede duraklama demir eksikliğinin belirtileri olabilir. Şüphemiz varsa bir doktor tarafından kan sayımı, demir profili değerlendirilmeli, gerekiyorsa tedavi düzenlenmelidir.
Pınar Balgöz Ergül linki ile “Bebek ve Çocuğa” dair daha geniş cevaplara ulaşabilmeniz mümkün.
www.tatlibirtelas.com’a sorulan interaktif soruların diğer kısmı için ise BURAYA tıklayınız.
Çok güzel ve yararlı bir paylaşım olmuş, teşekkür ederim
Çok teşekkür ederiz Sevgi Hanım 🙂
Verdiğiniz cevaplar için cok teşekkür ederim iyiki böle sayfalar var varki sizin gibi doktorlarınıza soru cevap olarak ulaşabiliyoruz verdiğiniz cevaplar için cok teşekkürler
Doktorumuz ve biz teşekkür ediyoruz Hatice Hanım 🙂