Tatlı Bir Telaş Yazarı: Sirin Akgul Hakkında ve Tüm Yazıları

Çocuklara yönelik cinsel istismar özellikle biz anne-babaların çok duyarlı olduğu ve endişe duyduğu, yaşadığımız dönemin çok yakıcı bir sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu konuda bilgi sahibi olmak, çocuklarımızı nasıl koruyacağımızı öğrenmek çok önemlidir. Çünkü öncelikle herşey bizim elimizde. Sağlıklı ve iyi nesiller yetiştirmek ve taciz tecavüz gibi istismarların önüne geçmek için en küçükten eğitmek yine anne ve babaların elinde. Cinsel İstismar Nedir? Ebeveynlerin /çocuğa bakmakla yükümlü olan yetişkinlerin veya tanıdık olmayan üçüncü şahısların, kendi cinsel isteklerini tatmin etmek için çocuğu kullanması, çocuk üzerinde güç kullanarak, korkutarak, tehdit ederek, kandırarak veya ikna ederek çocukla cinsel yakınlık kurmasıdır. Fiziksel temas içermeyen cinsel içerikli konuşma, teşhircilik, röntgencilik, çocuğa cinsel içerikli yayınlar izletme, cinsellik organını çocuğa temas ettirme, çocuğu pornografik yayınlarda kullanma, fuhuşa zorlama veya evlenmeye zorlama istismar örneklerindendir. Son zamanlarda yaygın olan istismar biçimi ise sosyal medya üzerinden yapılan istismardır. İki şekilde olmaktadır. Birincisi ebeveynlerin sosyal medyada paylaştıkları çocuklarının fotoğraflarını istismar amaçlı kullananlar (fotoğrafları kişisel zevk için kullananlar yada ticari olarak kullananlar gibi) diğeri ise kendi adına hesabı olan ve kendisi ilgilenen yaşı biraz daha büyük olan çocuklara bu hesapları üzerinden ulaşan, takip eden hatta iletişim kuran istismarcıların kullandığı yöntemdir. Ebeveynler Ne Yapmalıdır? Çocukların cinsel istismardan kendilerini korumaları için sadece ebeveynler değil yetişkin olan her bireyin bu konu hakkında eğitim alması gerekmektedir. Bazı kurum ve kuruluşların bu tarz etkinlikleri vardır ve mutlaka internetten takip edilmelidir. Bu yazıda genel çerçevesi ile sizlere yardımcı olmaya çalışacağız. 1-Fiziksel Temas Kuralı Öncelikle fiziksel temas kurallarından haberdar olmalı ve bunları başta kendimiz uygulamalıyız. Daha sonra çevremizi bu kurallardan haberdar etmeliyiz. Kural çok basit: çocuk istemediği takdirde asla onu zorla öpme, sarılma, vücudunun çeşitli yerlerini sıkarak sevme yada vurma gibi davranışlar sergilememeliyiz. Evet bir anne ve baba olarak çocuğumuzu öpmek kadar doğal bir şey olamaz. Ancak iki yaşına gelmiş çocukların artık kendilerini ‘ben de varım’ diye tabir ettikleri sendromlu dönemleri geldiğinde artık onu ciddiye almalı kendi bedeninin patronu olduklarını kabul etmeliyiz. Öpmeden önce sadece seni öpebilir miyim? Sana sarılmak istiyorum sarılabilir miyim? şeklinde sorular sormak hem çocuğunuza değer verdiğinizi gösterir hem de amacınıza ulaşmanızı sağlar. Zorla öpülen çocuklar bu yaşlarda özellikle yanaklarını silerek ağlama krizine bile girebiliyorlar. Kendimiz kuralı uyguladık peki çevremiz? Akrabalar, arkadaşlar? Onlara da kibarca bu kuraldan bahsetmek zor olmayacaktır. Toplumsal olarak bu davranış biçimini değiştirmek oldukça zordur. Dede, anneanne ve babaannelere bu kuralları kabullendirmek kolay değildir ancak her defasında yılmadan uyarmak tabi ki başta nedenini açıklamak gerekmektedir. Nedeni şudur en basit haliyle bir çocuk, istismarcı biri tarafından öpülmek, vücuduna dokunulmak gibi bir davranışa maruz kaldığında gelip güvendiği insanlara anlatabilmeli. Eğer birçoğumuzun yaptığı gibi bırak amca öpsün, teyze seni sevdiği için ısırdı popona vurdu gibi davranışı onaylayan tepkiler verdiğimizde çocuk ‘gerçek’ bir istismar yaşadığında ‘annem zaten bana kızıyor, bu normal bir şey galiba çünkü herkes yapıyor’ düşüncesiyle susacak ve belki birçok tacize uğramış kadının yıllar sonra hatırladığı gibi aslında o amca beni küçükken taciz ediyormuş diye hikayesini anlatacak. Davranışı normalleştirmemek bizim uyarılarımıza bağlıdır. Hatta bir tanıdık tarafından böyle bir davranış sergilendiğinde mesela çocuğunuzu ağlatma seviyesine gelene kadar öpmeye çalıştığında çocuğunuzu yanınıza alıp ‘….teyze seni zorla öpemeyeceğini bilmiyormuş bu kuralı ona söyleyeceğim bir daha sen istemedikçe seni öpmeyecek’ şeklinde bir konuşma yapılırsa çocuk böyle durumlarda size gelecek ve şu amca kurala uymadı onu uyar diyecektir. Siz de olup bitenleri bu şekilde kısmen de olsa kontrol edebileceksiniz. 2- Vücudun Tanıtılması Çocuklara özel bölgelerinden bahsedilmelidir. Nasıl daha bir yaşında iken burun, göz, ağız, el, kol öğretiliyorsa özel bölgelerin de isimlerini direk öğretmesek de banyo yaptırırken, altını alırken, krem sürerken dile getirmeliyiz. Çocuğunuz daha büyük ise konuşma şu şekilde olabilir: ‘Seninle vücudunun güvenliği hakkında konuşacağız. Bizde olduğu gibi senin de vücudunda özel bölgelerin var. İç çamaşırının kapattığı yerler (göğüsler dahil) Buralara istemediğin kişiler dokunamaz. Onlara hayır dokunma diyebilirsin. Sana kızmayız. Bazen insanlar bu kuralları bilmezler ve sana dokunurlar, bu seni üzer ve canını acıtırsa hayır de ve uzaklaş onlardan. Sonra da bunu gelip bize anlat mutlaka tamam mı? O zaman biz seni koruyabiliriz ve o kişiye kuralları anlatabiliriz.’ Burada cezalandırma kavramı belirtilmemeli ve hissettirilmemelidir. Çünkü araştırmalara göre tacizler genelde tanıdık çevreden belirli seviyede güvendiği kişiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Cezalandırma hissiyatı çocuğa geçerse sevilen bir insanın cezalandırılacağı düşüncesi olayı anlatmasında engel oluşturacaktır. Ayrıca özel bölgeleri tanıtırken takma yada oyun isimler kullanılmamalıdır. Anatomik olarak düzgün isimlerinin öğretilmesi gerekmektedir. Çünkü ileride herhangi bir istismar olayı yaşadığında olay sonrası okulda öğretmeni ya da polise anlatırken dinleyen kişi tarafından anlaşılmayabilir ya da istismar eden kişi tarafından bu durum aleyhine kullanılabilir. 3- Çocukların İstismara Karşı Kendilerini Koruma Seminerleri Çeşitli kurum ve kuruluşların yada psikolog ve pedagogların belirli yöntem araç ve gereçler kullanarak çocukların kendilerini korumaları için seminerler düzenliyorlar. Çocukların bu eğitimleri alması sağlanmalıdır. Bu tarz seminerlerde aşağıdaki gibi eğitimler verilmektedir: Bedenlerini tanıma. Özel bölgelerine kimler dokunabilir-bakabilir? Kimler dokunamaz-bakamaz? Uygun dokunma- uygun olmayan dokunma farkı? Potansiyel istismar durumlarını tanımasını sağlama. Kendi bedeninin patronu olduğunu öğretme. Hayır diyerek reddetme becerisi kazandırma. Rahatsız olduğu kişiden uzaklaşma ve direnme becerisi kazandırma. Çocuğa istismar durumunda güvendiği yetişkinlere bildirme becerisi kazandırma. İstismarda en çok karşılaşılan durum istismarcının çocuğa bunun bir sır olduğunu kabullendirmesi. Eğitim sayesinde bu durumlarda sır saklanmaması gerektiğini öğretme Ve bu durumun onun sorumluluğu yada suçu olmadığını öğretme. 4- Çocuklara konu ile ilgili kitaplar alma yada filmler izletme Bedenim Bana Ait adlı kitap kendi bedeni ile ilgili kararları kendisi veren küçük bir kızın öyküsü. Gergedan Yayınevinden çıkmış, yazarı Pro Familia. Yaş grubu 5-6 yaş. Bu tarz kitaplarla başlayabilirsiniz. İstismara Uğrayan Çocuklarda Fiziksel ve Duygusal Belirtiler Genital bölge veya ağız çevresinde ağrı, renk değişimi, kanama Tuvalet yaparken birden çok kez rastlanan ağrı Ailede boşanma şiddet ölüm vs gibi büyük sorunlar yoksa; Tuvalet eğitimi ile alakasız alta kaçırma Gece uyku sorunları, kabuslar Öfke patlamaları Bazı mekan ve kişilerden korkma Kendine zarar verme davranışları Evden ya da okuldan kaçma İştahsızlık Cinsel organlar hakkında farklı argo tanımlar Oyuncaklarıyla oynarken cinsel hareketler ile oynaması İçe kapanma Kendine ve yakınlarına güvensiz davranma İstismara Uğrayan yada Uğradığına Şüphe Duyulan Çocuğa Karşı Sergilenmesi Gereken Tavır ve Davranış Sakin ve güvenli bir ortamda konuşulmalı. Yanına oturulmalıdır. Ne anlatırsa anlatsın onu asla yargılanmayacağı kızılmayacağı belirtmeli, hissettirmeli. Çocuğu dinlerken mimiklere ve tepkilere dikkat edilmeli, sakin kalmaya çalışılmalı. Soru sormadan bütün hikayeyi anlatmasına izin vermeli, tüm ilgi çocuğa verilmeli, o anda başkasına haber vermek vb. davranışlar sergilenmemelidir. En fazla çocuk izin verirse konuşmaları not alın yada kaydedin sonradan çocuğa çokça defa anlattırmamak ve bazı ayrıntıları unutmamak için. Kabul etmezse zorlamayın. Olayı anlatırken de en fazla destek olmak için ‘Sana inanıyorum’ ‘Bana anlattığın için çok memnun oldum’ ‘Senin hatan değil, onun yaptığı doğru değil’ şeklinde cümleler kullanılabilir. Ona izinsiz dokunmayın. Tacizcinin aile içinden birisi olma durumunda ise çocuğa herşeyden en önemlisinin onun sağlığı ve mutluluğu olduğu belirtilmeli hissettirilmelidir. Gizliliğe saygı gösterilmeli ve sorumlu ve yetkili kişiler dışında olay kimse ile paylaşılmamalıdır. Ve kimlerle paylaşılacağı da çocuğa önceden bildirilmelidir. İstismar Öğrenildikten Sonra İlk Yapılacaklar Suçu bildirmemek suçtur. Öncelikle adli makamlarla iletişime geçilmelidir. Bunlar; Alo 183 Sosyal Destek Hattı Alo 155 Polis En yakın çocuk polisi şubesi Alo 156 Jandarma Çocuk ve Kadın kısmı Amirliği Çocuk İzlem Merkezleri Adli süreçle beraber tıbbi sorunların tedavisi ve ruh sağlığı tedavisi için sağlık merkezlerine gitmelidir. Adli makama gitmeden ilk önce sağlık kurumlarına gidilmişse sağlık görevlisinin durumu adli makamlara bildirmesi zorunludur. Ayrıca tüm bu adli ve tıbbi süreçlerde bağımsız sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte hareket etmek de çok önemlidir. Dava sürecinin takibini birlikte yapmak, destek almak sürecin lehinize sonuçlanmasına katkı sunmaktadır. Hem adli hem tıbbi süreçlerle ilgili çocuk bilgilendirilmelidir. Önceden konuşmak bu süreçlerin daha az sorunlu yaşanmasını sağlar. En büyük destek ve ilaç ise sevgidir.

Sirin Akgul

Çocuklara Yönelik Cinsel İstismar

Doğru Oyuncak Seçimi Nasıl Olmalı

Bir Ek Gıda Hikayesi

En Popüler Yazılar

Coronavirüs Nedir

Çocuklarda Kaygı Bozukluğu

Çocuklarınıza Bağırmanın Uzun Süreli Etkileri

Çalışan Hamile ve Anne Hakları

Favorilerim

Çocuğuma İnek Sütü Vermeli miyim ?

2 Yaş Sendromu

Dudak Bağı Nedir, Nasıl Anlaşılır, Nasıl Tedavi Edilir

Bebek-Çocuk Sağlığı İnteraktif Söyleşi Bölüm 1

Popüler Kategoriler