Öncelikle belirtmek isteriz ki www.tatlibirtelas.com ailesi olarak Otizm’i bir hastalık olarak değil, farklılık olarak kabul ediyor ve konuda hassasiyet rica ediyoruz.
İçindekiler
Otizm Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Otizm, otizm spektrum bozukluğunu tanımlamak için kullanılan genel isimdir. Bu karmaşık bir nörobiyolojik bozukluktur, beyin gelişimi de dahil olmak üzere birçok vücut sistemini etkiler. İletişim sorunları olan çoğu birey, tipik sosyal etkileşimlerde zorluk ve spesifik davranış kalıpları tekrarlama eğilimi gösterir. Ayrıca belirgin bir şekilde kısıtlanmış faaliyet ve ilgi repertuvarı vardır.
Otizmli çocukların iletişiminde sorunlar vardır. Başkalarının ne düşündüğünü ve hissettiğini anlamakta zorlanırlar. Bu, kendilerini kelimelerle veya jestlerle, yüz ifadeleriyle ve dokunuşlarla ifade etmelerini çok zorlaştırır.
Otizm belirtileri tipik olarak yaşamın ilk üç yılında görülür. Bazı çocuklar doğumdan itibaren işaretler gösterir. Diğerleri ilk başta normal olarak gelişir, sadece 18 ila 36 aylık olduklarında ani olarak semptomlara kaymaktadırlar. Bununla birlikte, bazı çocukların, ortam talepleri kapasitelerini aşana kadar bir iletişim bozukluğu belirtisi göstermeyebileceği kabul edilmiştir. Otizm, erkeklerde kızlara göre dört kat daha yaygındır. Irk, etnik ve sosyal sınırlar bilmez. Aile geliri, yaşam tarzı ya da eğitim düzeyleri, çocuğun otizmli olma şansını etkilemez.
Otizme Neden Olan Nedir?
Günümüzde hala otizmin sebebi, “budur” diye kanıtlanamamıştır. Her halükarda birden fazla sebebi olduğu düşünülmektedir. Çevresel, biyolojik ve genetik faktörler de dahil olmak üzere bir dizi farklı koşulun, otizm için sahneyi oluşturması, çocuğun otizme sahip olma olasılığını arttırmaktadır diye söylenir.
Bilim insanları, anormal gen ve otizm arasında bir bağlantı olabileceği ve virüs, kimyasal madde veya doğumda oksijen eksikliği gibi başka etkenlerin bir kişide otizm geliştirme olasılığının daha fazla olabileceğinden şüphelenirler.
Yine birkaç durumda otizmin gelişebileceğine dair şüpheler vardır. Bunlar:
- Hamile annede kızamıkçık
- Tüberoz skleroz (iyi huylu tümörlerin beyinde ve diğer hayati organlarda büyümesine neden olan nadir bir genetik bozukluk)
- Frajil X sendromu (entelektüel yetersizliğin en yaygın kalıtsal şekli)
- Ensefalit (beyin iltihabı)
- Tedavi edilmemiş fenilketonüri (PKU) – vücut normal metabolizma için gerekli olan bir enzimden yoksun olduğunda ortaya çıkar.
Otizmin diğer potansiyel nedenleri pestisitler ve cıva gibi ağır metaller de dahil olmak üzere çevresel toksinlerdir diye söylenir. Çevrede artık ağır metallerle geçmişte olduğundan daha sık karşılaşılmaktadır. Otizmi olan ya da bunu geliştirme riski yüksek olan kişilerin bu toksinlere karşı diğerlerinden daha hassas olmaları bilinmektedir.
Bazı kaynaklarda ise aşıların otizme neden olduğu söylenmektedir ancak bu konuda da diğerlerinde olduğu gibi her hangi bir kanıt yoktur.
Başta da belirtildiği gibi, “otizmin nedeni budur” diyebilmek için kanıtlanan bir gerçek henüz bilinmemektedir.
Hepimiz Eşsiziz
Otizm Spektrum Bozukluğu (ASD) olan her kişi benzersizdir ve farklı yeteneklere sahip olacaktır. ASD’lerin neden olduğu semptomlar bir kişide çok hafif ve diğerinde oldukça şiddetli olabilir.
Şiddetli otizm koşullarına sahip bireylerde ciddi bilişsel gerilik, duyusal problemler, tekrarlayıcı ve olağan dışı davranış belirtileri olabilir. Bu belirtiler, kendine zarar verme, savunmasızlık ve saldırganlık içerebilir. Uygun müdahale olmadan, bu semptomlar çok kalıcı ve değişmesi zor olabilir. Ağır otizmli bir kişiyle yaşamak ya da çalışmak çok zor olabilir, bu da muazzam bir sabır ve şartların anlaşılmasını gerektirir.
Bununla birlikte, hafif otizm koşullarına sahip bireyler, kişilik farklılıklarına sahip gibi görünerek, ilişki kurmayı zorlaştırıyor gibi olabilir.
Otizmin birincil belirtileri arasında iletişim ve sosyal etkileşim ile tekrar eden ilgi alanları ve aktiviteler gibi sorunlar yer alır.
İşte mevcut olabilecek özelliklerden bazıları;
Otizmli bireylerin sergilediği güçlü yönler;
- Sözel olmayan akıl yürütme becerileri
- Okuma Becerileri
- Algısal motor becerileri
- Çizim becerileri
- Bilgisayar ilgisi ve becerileri
- Olağanüstü hafıza
- Görsel,mekansal yetenekler
- Müzik becerileri
Otizmli bireylerin sergilediği zayıf yönler;
Yukarıdaki istisnai beceriler, diğer gelişim alanlarındaki ince veya önemli gecikmelerle birleştirilebilir. Tanı ile tüm bireyler aşağıdakilerden bazılarını göstermektedir:
- Sosyal ilişkilerde bozulma
- İletişim / dil açıkları
- İlgi ve faaliyetler üzerinde azim
- Rutin bağımlılığı
- Duyusal uyarıma anormal yanıtlar
- Davranış sorunları
- Entelektüel işleyiş değişkenliği
- Eşit olmayan gelişim profili
- Uyku, tuvalet ve yemek alışkanlıklarında zorluklar
- Bağışıklık düzensizlikleri
- Beslenme eksiklikleri
- Gastrointestinal problemler
Karakteristik özellikleri
Çocuğunuzda bu özelliklerden bazıları varsa ve henüz 18 ve 36 aylar arasındaysa erken belirtileri gösteriyor olabilir.
- Göz temasını önler
- Sizi görmezden gelir
- Tek başına oynamayı tercih eder
- Aşırı öfke nöbetleri vardır
- Konuşmayı zor öğrenir ve öğrendikten sonra kelimeleri kaybeder
- Sınırlı taklit oyunu gösterir
- Tekrarlayan ve olağandışı davranışlar gösterir
- Kronik ishal veya kabızlık görülür
- “Sizi” veya nesneleri gösteremez
Otizmden şüpheleniyorsanız doktorunuza başvurunuz. Erken belirtilerin tanısı, bu durumun seyrinde önemli rol oynar. Otizm Spektrum Bozukluğunun görülme sıklığı yaygındır.
Şu anda çocuklarda görülme oranı 68 çocukta 1 dir.
www.tatlibirtelas.com Instagram hesabına buradan ulaşabilirsiniz.
